Kunst blijft altijd een controversieel onderwerp. Wat is kunst en wat kan als gewone rommel beschouwd worden. Eerlijk gezegd kan ik die vraag ook niet beantwoorden en ik hoef er ook helemaal geen antwoord op te gaan geven. Kunst is voor iedereen anders. Wat voor mij kunst is kan voor jou de grootste rommel zijn en andersom. Al geloof ik niet dat ik iets snel rommel zal vinden, als een voorwerp of voorstelling een bepaalde mate van bezieling heeft dan wil ik het al als kunst aanmerken. Maar dat geldt niet voor iedereen. Dat is al eeuwen een feit en zal de komende eeuwen (vermits de mensheid niet ten ondergaat in 2012 natuurlijk) geheel niet veranderen.
De laatste tijd zijn hier weer hele goede voorbeelden van te vinden. De controverse rond de persoon van Geert Wilders bijvoorbeeld. Die kunstenaar die opgepakt werd omdat hij een pop aan een boom had opgehangen met een foto van Wilders op de borst geprikt. Dat die foto doorboort was door een groot mes was volgens de autoriteiten niets meer dan een aankondiging van een aanslag. Zelfs toen de kunstenaar riep dat het om een maatschappij-kritisch werk ging ging de veroordeling door. Laat ik het verder ook maar niet hebben over het oppakken van de cartoonist Gregorius Nekschot omdat hij zogenaamd beledigende teksten had verspreid. Dat hij best harde grappen maakt geef ik ook toe, maar de hetze die nu aan het ontstaan is lijkt een voedingsbodem tegen kunst te worden.
Overal zien de huidige en toekomstige leiders van dit land spoken. Voor je het goed en wel doorhebt wordt je van je bed gelicht en beschuldigd van opruiing. Het meest recente voorbeeld hiervan is de directeur van Today's Art 2009. Hij werd vorige week van zijn bed gelicht omdat er nogal heftige posters in de binnenstad van Den Haag waren opgehangen. Posters waarin prominente gebouwen in Den Haag kapotgeschoten en brandend afgebeeld waren om het hoofdonderwerp van het festival te onderstrepen. Wat is een mooier beeld om "conflict" af te beelden dan een brandende stad. Persoonlijk vind ik het hele prachtige posters (hier te vinden) en is het waarlijk zwaar overtrokken om iemand van opruiing te beschuldigen wanneer hij/zij deze verspreid. Dan snap je duidelijk niets meer van de wereld waarin je leeft.
Jammer genoeg is het niet het enige voorbeeld. Het Tilburgse Incubate heeft ook een berg gezeik aan het hoofd gekregen omdat de kunstenaar Hermann Nitsch uitgenodigd is en daar een Aktion gaat uitvoeren. Het komt erop neer dat hij een dood beest aan kruizen gaat nagelen, flink met bloed en ingewanden gaat rondstrooien en wat ongekleedde mensen laat opdraven. Dit alles om de waanzin van de christelijke religie uit te beelden en aan de kaak te stellen. Je zou verwachten dat de christelijke organisaties op de achterste benen zouden staan, maar juist die houden zich gewoon op de vlakte. Het zal ze misschien wel kunnen schelen, maar zij willen geen ruchtbaarheid geven aan deze zaak.
Het protest is juist gekomen uit een heel andere hoek, namelijk die van de dierenactivisten. Zij hebben aangifte gedaan tegen Incubate en met name Hermann Nitsch omdat hij van plan is een dood dier, bloed en ingewanden te gebruiken voor zijn kunst. En hun argumenten hiervoor... ze vinden het belachelijk dat een dier opgeofferd wordt voor kunst, want dan is dat dier voor niets gestorven. Dat het dier voor vleesconsumptie gebruikt zou worden is ook erg, zeggen ze maar dat heeft nog een functie. Heeft kunst dan opeens geen functie meer? Bij EenVandaag hebben ze hun oordeel al klaar en geven ze ook een inzicht in de bekrompenheid van sommige Tilburgse politici die als gebeten honden op de protesten van de dierenactivisten afgekomen zijn.
Ik denk dat er in dit laatste geval iets heel anders aan de hand is. Dit is voor dierenactivisten juist een makkelijke prooi. Hiermee krijgen ze in één keer heel veel aandacht voor hun zaak terwijl ze eigenlijk tegen een verkeerde boom staan te blaffen. Bij de vleesindustrie zal je ze niet zien, die lobby is veel te sterk voor ze. Tegen de groot-industriëlen durven ze geen hand op te heffen in angst gelijk een langdurig proces aan de broek te hebben. Derhalve richten ze hun pijlen maar op makkelijke prooien zoals het Incubate-festival en het ergste is nog dat ze de politiek ook meekrijgen in deze onzin. Maar echte misstanden aanpakken, zoals de overproductie van voedsel, daar durven ze de handen niet aan te branden. Dat is veel te moeilijk voor ze. Ter informatie: wist je dat éénderde van het geproduceerde voedsel ongebruikt de vuilhopen op verdwijnt omdat het een beetje krom is of een vlekje bevat. Überhaupt al volslagen belachelijk zonder dat iemand hier tegen protesteert, maar dat is een ander verhaal.
Gelukkig zijn er ook nog zenders die het verhaal brengen zoals het is. Nitsch maakt schokkende kunst en je kan het lelijk vinden of niet. Ik had dit eerlijk werkelijk niet verwacht van RTL4, maar ze hebben een heel netjes nieuwsitem neergezet over de controverse rond Nitsch zijn performance in Tilburg. Geen veroordeling, gewoon een opsomming van feiten. Wat je er van vind moet je zelf maar weten en als je er meer van wil zien moet je gewoon gaan kijken. Precies zoals de media in mijn ogen hoort te werken, objectief en zonder waarde-oordeel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten