31 augustus 2006

De vier stadia van rouw


Verlies van iets belangrijks in een mensenleven heeft invloed op het menselijk gestel. Lang geleden is door psychologen onderzoek gedaan naar de werkingen van verlies en rouw om tot de conclusie te komen dat een mens vier stadia doorloopt gedurende het rouwproces. (sommige mensen praten over vijf stadia, maar dat is gewoon onzin. Vier dekt de lading) Vier momenten van gevoelens loopt ieder mens door om uiteindelijk in het reine te komen met het verlies.

Laten we stellen dat je relatie door de andere partij onder vuur genomen wordt en dit vanuit het mannelijk oogpunt bekijken. De vrouw meldt op een ochtend de man dat ze geen heil meer ziet in de relatie. In de momenten dat ze contact heeft gehad met haar ex van lang geleden kwam ze tot de conclusie dat ze zichzelf voor de gek aan het houden was. Ze hield niet meer van de man en kon niet langer doorgaan met de relatie. Kortom, het huwelijk was stukgelopen op het ontbreken van gevoelens. De man gaat hierdoor in een proces van rouw. Het verlies van de relatie is de oorzaak en zijn gevoelens naar de vrouw toe brengen niet genoeg gewicht meer mee om de relatie te redden. Dat zou ook niet kunnen omdat het twee mensen nodig heeft om de tango te kunnen volbrengen.

De eerste fase waar de man in terecht komt is die van Shock en Ongeloof. Hij weigert te geloven dat de relatie daadwerkelijk stuk gelopen is. Tenslotte heeft hij nog zijn best gedaan in de vorige huwelijkscrisis om de boel te redden. Iets wat ogenschijnlijk ook leek te lukken en nu is daar toch het moment gekomen dat alles ermee opgehouden is. De relatie is ten einde en de man wil het niet geloven. Heel rustig laat de man alles over zich heenkomen en weet niet goed meer wat hij nog kan doen. Of er nog iets gedaan kan worden. Deze fase duurt bij de man slechts enkele uren voordat de volgende fase ingestapt wordt. (het zou ook enkele dagen kunnen duren, maar in dit specifieke geval was het slechts een paar uur)

De tweede fase is die van Ontkenning. De man weigert aan te nemen dat de relatie daadwerkelijk beeindigd is. Tenslotte gaat alles nog zoals het daarvoor ook ging. De relatie is helemaal niet over, hij heeft het gesprek gedroomd. Niets van wat er gebeurt is, is ook waar. Dat zijn de gedachten van de man terwijl de werkelijkheid een ander beeld laat zien. De man kent deze fase heel goed, eigenlijk heeft hij de laatste maanden in deze fase rondgewandeld. Eigenlijk al vanaf het moment dat de eerste huwelijkscrisis zich aandiende ging de man deze fase in. Vanaf dat moment was het huwelijk al over maar weigerde de man dat in te zien. Daarom kunnen we stellen dat de man deze fase na de tweede crisis zeer snel doorlopen heeft om over te kunnen gaan naar de derde fase.

De derde fase wordt gekenmerkt door Depressie en Radeloosheid. De man zondert zich af, wil het liefste met rust gelaten worden en de normale huishoudelijke taken verslonzen. Hij kan zich nergens meer toe zetten en laat zich troosten met voedsel. Dit is een gevaarlijke fase waar de man zo snel mogelijk weer uit dient te komen. Depressie is iets wat hij maar al te goed kent door de chronische depressie waarin hij jaren gezetten heeft. Het lichaam van de man is al gevoelig voor sombere gevoelens en een fase die zich kenmerkt door depressie zou een terugval in het oude gedrag kunnen betekenen. Niet dat het oude gedrag door hemzelf veroorzaakt was, maar meer door een stom hormoon-tekort in het fysieke systeem, is het toch iets om geducht op te zijn. Eenmaal bekend met depressie is een snelle gang naar nieuwe depressies en sombere gevoelens. Daarbij is het terugtrekkende gedrag van de man ook een vlucht voor de hele gebeurtenis en kan de tweede fase zich weer gaan aandienen. Inmiddels wil de man zich ontdoen van de derde fase, heeft hij geen zin in depressies en probeert hij aan alle kanten het leven weer op te rapen. Niet bij de pakken neer gaan zitten, maar actief te blijven. Iets wat moeilijk is, heel moeilijk omdat het veel gemakkelijker is om achterover te gaan zitten en de wereld buiten te sluiten.

Tcoh moet er een langzame gang gemaakt worden naar de vierde fase. Die van Overgave en Acceptatie, de man realiseert dat er naast zijn relatie ook nog een hele wereld is. Zijn huwelijk is dan wel mislukt, maar hij heeft het in ieder geval geprobeert. Hij heeft er alles aan gedaan om het huwelijk te redden en ondanks dat is het toch stuk gelopen. Iets wat waarschijnlijk gewoon onvermijdelijk geweest moet zijn, het is een leermoment geweest. De wereld is groter, er zijn andere mensen om te ontmoeten. Andere dingen om te doen en zaken om verder voor te leven. Daarbij blijft er toch een vriendschap tussen hem en de vrouw, tenminste dat is iets waar beide zich voor in lijken te zetten. De relatie is beëindigd, maar iets nieuws is er voor in de plaats gekomen. Of dit beter is dan wat er was laten we in het midden, dat is namelijk niet relevat. Iets is niet beter dan iets anders. Het gras bij de buren is helemaal niet groener dan hier. Alles heeft zijn voor- en nadelen. Alles is iets voor te zeggen en dat weet de man ook. Hij moet alleen verder, zonder zijn vrouw naast zich. Zijn boontjes zijn weer zijn boontjes geworden, nu alleen nog een mesje zien te vinden om ze te doppen. Tenslotte bevind de man zich nog niet helemaal in de vierde fase en wanneer die zich aandiend weet nog niemand. Ook de man niet, wees een beetje lief voor hem als je hem ziet. Hij wil het liefst met rust gelaten worden en niet herinnert worden aan zijn stukgelopen huwelijk.

Geen opmerkingen: