5 december 2011

Een houten vloer

"Kom maar binnen, we gaan beginnen!" Gedwee lopen we de ruimte binnen, meebrengen van bier en andere versnaperingen is geen probleem. Alleen eten schijnt niet op prijs gesteld te worden, maar aangezien niemand dat mee wil nemen is er ook niemand die bezwaar maakt. Een houten vloer ontsluit zich voor onze ogen, stoelen aan de linkerkant en vier microfoons met wat kleine effect-apparaten aan de rechterkant. We worden geacht plaats te nemen op de stoelen. We kiezen enkele stoelen op de tweede rij, dichtbij genoeg om alles te kunnen overzien maar toch te ver om direct geconfronteerd te worden met wat komen gaat.

Het licht is al gedimd, de microfoons staan als een los groepje weerstand te bieden aan de gang van zaken. Alsof ze willen zeggen dat ze zelfs in deze betrekkelijke duisternis hun aanwezigheid duidelijk kunnen maken. Het lukt ze verwonderlijk goed, zelfs de ouderwetse gitaar speaker op de achtergrond maakt zijn aanwezigheid uitstekend bekend. Al komt dit laatste doordat het op een verhoging is geplaatst, een extensie van de houten vloer waarop het geplaatst is. Meer mensen druppelen binnen, sommige met een bier in de hand. Anderen alleen gewapend met een jas en de zin om te beginnen. Het creëert een mooie gelegenheid om de rest van de ruimte te bekijken, maar er valt weinig te zien. De enige twee gedimde lampen op het podium laten zwarte gordijnen op de muren zien, overal waar ik kijk zijn de muren zwart. De golven van de gordijnen geven de ruimte een warme, misschien wel knusse sfeer. Alles is goed en de deur sluit om het laatste publiek binnen te laten. "Iedereen aanwezig?" klinkt er vanuit een verduisterde hoek. Niemand geeft antwoord.

De deur gaat nogmaals open, ditmaal om Keiji Haino binnen te laten. Zijn kleding reflecteert de gordijnen op de muren, ook zwart en loshangend. De zonnebril en zijn lange grijze haar maken zijn verschijning nog groter, grootst zoals de man uit Japan kan zijn. Hij neemt plaats op de grond, in kleermakerszit en klapt in zijn handen. De ceremonie, het concert is begonnen. Rustig begint hij woorden in de microfoon te spreken. In het Japans, het kan van alles zijn. Misschien scheld hij iedereen in het publiek uit, misschien verklaart hij iemand die wij niet zien de liefde. Ik weet het niet, ik spreek geen Japans. Ik versta geen Japans. Langzaam ontpopt hij zich tot zijn ware aard. Binnen tien minuten weet ik dat het materiaal waar demonen van gemaakt zijn bestaat uit geluid. Geluid dat je overspoeld, omklemt en doet grijpen naar adem. Keiji Haino is geen muzikant,  Keiji Haino is een necromancer. Een hogepriester van de uitermate duistere kerk. Hij gromt, schreeuwt, manipuleert, vervormt zijn stem en zingt zoetgevooisd om iedereen in slaap te sussen. Geen zachte slaap met feërieke dromen, maar een duister avontuur waarbij je je ogen wijd opengesperd wil houden. Demonen zetten voet op de houten vloer, het geluid van hun voetstappen zet zich vast in onze lichamen. En altijd staat alleen Keiji Haino achter de microfoons, de hogepriester zonder altaar.

De golven van geluid, zijn schreeuwen, zijn stem. Alles dendert mijn gehoorgang binnen, motorfietsen die een levensgevaarlijke toer uitvoeren in ronde buizen. Geluid dat onder je huid kruipt en niet meer weg wil gaan. Het geluid neemt mij over, zegt dat ik van hem ben en alles om mij heen verdwijnt rond die man op het podium. Die man achter de vier microfoons en zijn kleine apparaten. Ik zoek naar occulte tekens op de grond (een pentagram was al genoeg) maar alleen een blank houten vloer strekt zich voor mij uit. Steeds verder en verder, terwijl de muren van geluid mij verder bedelven. Ik ben bezeten door de demonen die Keiji Haino opgeroepen heeft en laat het gebeuren. De ruimte is leeg, gevuld met de muren van geluid en de houten vloer. In het midden brult, schreeuwt, praat en gromt hij verder. En ik luister. Ik luister naar zijn stem, zijn ruis en zijn feedback. En opeens dringt het tot mij door! Hij roept geen demonen op, maar bezingt de afschrikwekkende schoonheid van de natuur. De monsterlijkheid waarmee wij de natuur behandelen en de manier waarop de natuur ingericht is. De demonen die hij oproept zijn niets meer dan de afgrijselijke gezichten van de Natuurgoden en -wezens.

Ik trek de gordijnen langs de muur om mij heen terwijl Keiji Haino mij verder meeneemt. Steeds dieper dringt het geluid mijn lichaam binnen, soms pijnlijk, soms prettig in de aanraking. Maar altijd is het vrijwillig, als de eerste stappen in een sadomasochistische relatie. Ik weet dat ik kan stoppen wanneer ik wil, maar ik wil niet stoppen. Ik wil doorgaan, doorgaan tot hij klaar is met ons allemaal. Ik dompel mijzelf nog verder onder in het geluid, de gelaagdheid die vanaf de houten vloer over mij uitgestort wordt. Het geluid is een onderdeel van mij geworden, het materiaal waar het gemaakt is blijkt mijn eigen vlees te zijn. Ik ben het geluid, zoals het geluid Keiji Haino is. Hij bespeelt iedereen met zijn stem, vanaf de houten vloer die ook zijn instrument is. De krankzinnigheid, de chaos en de vreselijke schoonheid van de natuur trekt in het geluid aan mij voor bij. Het trekt door mijn lichaam en laat striemen op mijn ziel achter. En dan is het weg, het geluid trekt zich terug naar de houten vloer. Naar de man die het allemaal produceert. Alsof hij het allemaal terugroept vanuit het publiek. Ik ben niet alleen, wij zijn met meerdere en allemaal hebben we hetzelfde meegemaakt.

Keiji Haino staat op, neemt een buiging en loopt weg. We applaudisseren, iets anders kunnen we niet doen en staan zelf ook op. We zijn iets rijker geworden, al hebben we misschien een klein beetje van onze ziel aan Keiji Haino meegegeven. Het was een louterende ervaring, misschien zelfs volledig religieus. We vertrekken met een gevoel van loutering en gewapend met een gehoorbeschadiging terug de buitenwereld in.

Japanse Noise zal voor mij nooit meer hetzelfde zijn, voor mij zal zelfs muziek nooit meer hetzelfde klinken. Ik zal de rest van mijn leven opzoek gaan naar de herontdekking van die houten vloer, al ben ik nu wel bang in het donker. Ik weet nu hoe de natuur er werkelijk uitziet, hoe de dingen die wij normaal gesproken niet kunnen zien eruit zien. Hij liet het mij allemaal zien op die houten vloer.

A Bit of Keiji Haino - live at SPS 4-12-2011

Disclaimer: Deze opname geeft geen goed beeld van de 
totaal-ervaring die Keiji Haino brengt. Het is slechts een 
korte registratie om een beeld te geven bij het geluid, 
wat ook niet goed overkomt vanwege mij camera.

Geen opmerkingen: