Koninginnedag 2009

Wat moet je er eigenlijk over zeggen? Of nog beter gezegd... moet je er überhaupt wel iets over zeggen? Aan mij moet je het niet vragen. Gisteren was ik met mijn telgen en lieve vriendin niet aanwezig om het nieuws van gisteren mee te krijgen. Wij waren net als vele Nederlanders bezig om over de straten te slenteren langs uitgestalde rommel, troep en oude spullen die van eigenaar willen wisselen. Dat is wat Koninginnedag, de 30e van april voor mij ook is. Gewoon een dag waarop kinderen en andere mensen straffeloos op kleedjes langs de kant van de weg kunnen gaan zitten om van hun oude, afgedankte en niet gewenste spullen af te komen. Het merendeel van de spullen is ook daadwerkelijk rotzooi, maar heel soms zit er wel iets leuks tussen. Het is altijd zaak om even te kijken. Stel je voor dat je iets leuks gemist heb doordat je binnen bent blijven zitten...

Dit jaar was net als vorig jaar, alleen waren dit jaar mijn telgen mee maar we gingen naar Amsterdam. In Amsterdam gebeurt het tenslotte allemaal en dat mogen we nooit vergeten. Nu hadden we van te voren al de beslissing genomen om naar het Vondelpark te gaan. Daar gebeurt het weer allemaal op het gebied van kinderen en zooi die kinderen proberen van de hand te doen. Daarbij was dit jaar het eerste jaar dat het Vondelpark weer volledig (soort van) toegankelijk was en ik was ergens ook wel benieuwd hoe het park er tegenwoordig bij lag. Enig probleem met het laatste was alleen de grote hoeveelheid mensen die waarschijnlijk hetzelfde idee hebben gehad, in ieder geval heb ik weinig van het vernieuwde park kunnen opvangen. Overal waar ik maar keek zag ik massa's mensen, het merendeel ook nog in een of ander oranje wangedrocht gekleed ook.

Alleen zagen we niet wat ik wel verwacht had. Namelijk uitgestalde kinderzooi en aanverwante troep van hun ouders die op grote uitgespreide dekens en lakens over de grond lag. Er waren wel kinderen en een enkele ouder die rommel aan de man probeerde te brengen, maar er waren ook veel lege plaatsen. Heel veel lege plaatsen zelfs. Het was zo erg dat ik er een opmerking over durfde te maken. Een opmerking als "Koninginnedag is niet meer wat het geweest is, als het zo doorgaat is het over een paar jaar geheel overleden...." Een beetje sikkeneurig liepen we door de compleet vernieuwde paden van het Vondelpark. Het begon er naar uit te zien dat het hele begip van een vrijmarkt totaal op niets begon uit te lopen. Ik zag al hele volksstammen kinderen hun oude rommel gewoon in de prullenmand mieteren in plaats van te bewaren om op de enige dag dat het mag te verkopen aan onwetende ouders en andere kinderen. Voor mij was Koninginnedag zo goed als gestorven toen we een groot gebrek aan uitgestalde spullen zagen. Het was nu werkelijk een feest van oranje idioten en hun inname van bier geworden. Dronken idioten in oranje kleding die hard schreeuwend en luidruchtig door de straten zwierven op de 30e dag van april. Ik begon al te verlangen naar volgend jaar waarop ik heerlijk rustig thuis zou blijven. Tenslotte is het enige leuke aan Koninginnedag het hele idee van vrijmarkt en de uitgestalde spullen, maar als die er niet meer zouden zijn... Dan heeft het überhaupt geen zin meer.

Die gedachten achtervolgde mij terwijl we een tentje binnenliepen om een hapje te eten. Onderwijl we stonden te wachten op de patat en bijbehorende broodjes hoorde ik een nieuwslezer spreken over een of andere tragedie. Ik keek op. Een tragedie? Doordat we al een hele tijd door het Vondelpark hadden gestruind wisten we totaal niet wat er in de wereld gebeurt was. Niet dat we de enige waren die totaal niet op de hoogte waren, hele volksstammen liepen nog onwetend door het park en de straten. Opeens werd het mij duidelijk waarom er zo weinig kinderen, ouders en uitgestalde zooi waren. Vele mensen met spullen waren natuurlijk al ingepakt en weggegaan. Waarschijnlijk om het nieuws te gaan volgen of op een andere manier een bijdrage te leveren aan het idee van sympathie leveren. Voor het eerst in de geschiedenis van Koninginnedag had iemand besloten om met een auto op de menigte in te rijden. Kans is groot dat de bedoeling iemand van de Oranje Nassau's te verwonden met deze poging is natuurlijk aanzienlijk, maar daar is nooit zekerheid over gekomen. Zal ook nooit meer zekerheid over komen, maar dat terzijde. Mijn eerder bedachte redenen om Koninginnedag geheel dood te verklaren bleken allemaal op een gebrek aan informatie te liggen. Wie had ook kunnen verzinnen dat zoiets zou kunnen gebeuren op een dag als deze. In Apeldoorn nog wel. Gelukkig wisten we nog iets te maken van de resterende dag, al werd het niet meer hetzelfde.

Inmiddels zijn we een dag en een dode verder. Overal op internet en andere plaatsen beginnen de meningen te rijpen en krijgen ze een stem. Niemand mag zeggen dat het een goede zaak is dat iemand eindelijk eens tegen het hele idee van een Koningshuis optreed en dat ga ik ook niet doen. Ik mag dan een republikein in hart en nieren zijn, dat wil niet zeggen dat ik het Koningshuis iets naars toewens. Waarom zou ik ook, het zijn net als mij ook maar mensen. Niet meer en niet minder. Daarom is het ook een tragedie voor wat er gebeurt is in Apeldoorn, niet voor de mensen van het Koningshuis maar voor de getroffene. De mensen die op straat kwamen te liggen en hun familieleden. Maar het is ook een tragedie voor de bestuurder van de auto. Niet dat zijn daad daarmee minder erg wordt, maar hij is al veroordeeld voordat hij maar ooit zijn zegje heeft kunnen doen. De algemene tendens is dat hij moet hangen voor zijn daad. Hij moet een vreselijke dood sterven voor wat hij heeft gedaan. Niet dat iemand precies weet wat hij heeft gedaan, iedereen gaat er maar van uit dat ze het weten. De bestuurder is fout en hij moet boeten. Op zich hebben ze gelijk, als iemand zo'n gruwelijke daad begaat dient diegene daarvoor gestraft te worden. Maar we zullen nooit weten waarom hij het gedaan heeft.

Misschien was het gewoon een fout. Verloor de beste man gewoon de macht over het stuur, wist hij niet hoe te remmen of had hij totaal geen rijbewijs noch enige kennis van autorijden. Allemaal mogelijkheden die van verzachtende omstandigheden kunnen spreken, al acht ik de kans dat dit daadwerkelijk waar is ook zeer klein. Maar hoe je het ook wendt of keert, onfortuynlijk ongeluk buiten beschouwing latend, ik vind niet dat we hier kunnen spreken van een daadwerkelijke aanslag op wie dan ook. Het was meer een wanhoopsdaad. Wie stapt er dan ook in een Suzuki Swift om dwars door een menigte te rijden met de bedoeling om een paar mensen in een open touringcar te raken. Zoiets doet geen normaal-denkend mens. Sterker nog, een normaal-denkend mens die zo'n plan wil uitvoeren zal een stuk stevigere wagen nemen. Iets van een Hummer bijvoorbeeld, dat is tenminste een auto waarmee je dingen kan raken. Raken en zorgen dat het pijn doet. Maar een Swift.. Het was nog zijn eigen auto ook. Daarmee zeg je eigenlijk alles al, het was een wanhoopsdaad. Waarschijnlijk van iemand die zelfmoord wilde plegen, iemand die niet alleen dood wilde gaan en toch nog herdacht wilde worden.

Ondanks alles ben ik toch weer bezig om aannames te maken. Aannames waarom iemand met een auto op een samenscholing zou willen rijden. Ik moet daar niet over nadenken. Wat veel belangrijker is dat half Nederland nu op de kop staat omdat iemand een aanslag probeerde te plegen op de leden van de familie van Oranje Nassau. Niet de mensen die overhoop gereden zijn zijn belangrijk, maar juiste de plaats waar het gebeurt is. Er waren bekende Nederlanders bij betrokken en opeens wordt het dan erger. Erger dan het normaal al is, alleen is er nu een soort familielid bij betrokken. Het Koningshuis is van ons allemaal dus maakt zo'n gebeurtenis veel meer indruk. Sommige mensen zeggen al dat Koninginnedag nooit meer hetzelfde zal zijn. Persoonlijk vind ik dat een beetje onzin, het leven gaat door en ondanks dat er doden zijn gevallen heelt de tijd wel wonden. Wie weet andere wanhoopsdaden nog op te noemen? De gijzeling van de Philipstoren weet ook bijna niemand meer te herinneren. De treinkaping in de jaren zeventig? De vader die met zijn kinderen onder de trein springt? Allemaal zaken die weggezonken zijn in het collectieve geheugen en deze gebeurtenis is geen ander lot beschoren. Tenslotte zullen we nooit weten wat de achterliggende redenen waren om zoiets te doen. Dat maakt het allemaal veel meer ongrijpbaar en daardoor zullen we het sneller willen vergeten.

Volgend jaar zal er weer een Koninginnedag zijn en ook dan zal heel Nederland weer feest vieren. Net als dit jaar zal het weer een vrije dag zijn, een totaal onbelangrijke feestdag omdat er niet echt iets te vieren is maar vrij zullen we zijn. Ik ga mijzelf maar een opmaken voor de komende 5e van mei. Bevrijdingsdag is dan weer aangebroken. Een dag die daadwerkelijk een punt in de vaderlandse geschiedenis aangeeft, maar waar we met alle gemak overheen stappen omdat we geschiedenis liever vergeten. Liever een volledig onbelangrijke dag tot een van de belangrijkste feestdagen uitroepen dan de bevrijding van onze streek herdenken. Ik kan mijzelf nu opeens goed indenken dat mensen overgaan tot wanhoopsdaden. Vraag mij alleen af waarom het niet vaker gebeurt. Gelukkig niet vaker gebeurt...