Nihilisme, stroop voor de maatschappij

Nihilisme, of het vermogen om bij alles je schouders op te halen en boodschappen te gaan doen terwijl de wereld in de brand staat. Als er één volk is dat het perfecte voorbeeld van nihilisten zijn kunnen we naar onszelf wijzen. Nooit zie je een Nederlander echt kwaad worden. Miljarden verdwijnen in zakken van politici, ceo's van grote bedrijven en in (bij voorbaat) mislukkende projecten die niets meer dan het prestige object van enkele personen zijn. Een Nederlander haalt zijn schouders en loopt naar de winkel om enkele struiken broccoli te halen. En dat die broccoli in handen van één megalomaan bedrijf is dat boeit ook niemand. Zolang er maar broccoli en aardappels te koop zijn. En brood om de andere maaltijden mee te vullen, zelfs het beleg lijkt optioneel te zijn.. De Nederlander laat graag het beleg van zijn brood eten, want protesteren is aan hem besteed. De Nederlander is een nihilist pur sang.

Toch, heel soms kan de Nederlander een beetje boos worden. Op de overheid bijvoorbeeld, altijd een grote bron van ergernis. De overheid is de enige die aan de portemonnee van de Nederlander kan komen, die de bevolking kan uitkleden (en het ook niet nalaat om dit vol overgave te doen). Elke keer als de overheid weer iets roept dat geld gaat kosten. Geld dat rechtstreeks uit de zakken van de bevolking komt, de minderbedeelden en de mensen die al weinig inkomen hebben. Geld dat niemand lijkt te kunnen missen, omdat degene die het wel kunnen missen altijd buiten schot blijven. Degene die rijk zijn zorgen wel dat de regering precies doet wat zij willen, maar dat boeit de Nederlander niet. De Nederlander is boos op de regering, op degene die de regels verzint en halverwege het spel gerust veranderd. Dan komen de protesten wel los, maar altijd zijn het protesten die het ware nihilistische gevoel van de Nederlander uitdragen.

Protesteren doe je niet meer op straat. Blauwbekken met spandoeken en luisteren naar een opzwepend verhaal van een vakbondsleider of organisator van een demonstratie is er niet meer bij. Dat doet de Nederlander niet, liever kruipt hij achter zijn computer/laptop/tablet en wordt een toetsenbord-activist. De hele dag stukken schrijven hoe walgelijk de regering bezig is. Hoe iedereen uitgeknepen wordt, terwijl de rijken alleen maar rijker worden. Verhalen over politici die zich niet meer inzetten voor het volk, als volksvertegenwoordiger maar uitkijken naar de prachtige toekomst die in het bedrijfsleven in het verschiet ligt. Het bedrijfsleven dat de politiek in de zak heeft zitten en zorgt dat de hun welgevallige mensen op de mooiste functies terechtkomen (om daar veel geld te verdienen). Daar protesteert de toetsenbord-activist graag tegen. Protesteren met grote woorden, lange verhalen en petities die ondertekend kunnen worden. Er gaan meer petities over het internet dan er mensen zijn om ze te tekenen en alsnog zet de Nederlander er maar wat graag zijn handtekening eronder. Daarna kan hij weer met een gerust(er) hart boodschappen gaan doen.

Uiteraard leest de Nederlander deze verhalen vol protest en oproepen tot demonstratie ook allemaal. Soms knikt hij en zegt: "Ja, je hebt helemaal gelijk. Het is schandalig" maar dan blijkt dat buiten de zon schijnt. Opeens is het belangrijker dat de juiste spullen voor de barbecue in huis zijn. Er moeten nog boodschappen gedaan worden. De tuin is weer het koninkrijk waar de Nederlander zijn scepter zwaait en even het gras gemaaid moet worden. De buurman doet hetzelfde en hij heeft ook groener gras gekocht bij het tuincentrum. Samen maaien ze het gras, samen bespreken ze de ellende in de wereld en onder het genot van een welverdiend biertje fulmineren ze tegen de belachelijke plannen van de regering. Ze zijn het erover eens dat genoeg genoeg is, iemand zou iets moeten doen. Samen drinken ze nog een biertje en zien de schemering inzetten. Het wordt tijd om naar huis te gaan. Hopelijk is het morgen weer zulk mooi weer.

En dan beschuldigen mensen mij dat ik een nihilist ben. Ik ben geen nihilist, het kan mij inderdaad ook allemaal niets schelen. Ik haal mijn schouders op wanneer er weer een stompzinnig plan gelanceerd wordt vanuit Den Haag. Ik onderteken een online petitie wanneer er weer een megalomaan bedrijf vind dat het zaad kan patenteren of elk onderzoek naar bijensterfte door hun producten stagneert. Ik fulmineer wanneer het mij uitkomt, maar uiteindelijk haal ik mijn schouders op en ga boodschappen doen. Net als iedereen in jouw en mijn omgeving. Precies zoals iedereen doet, als schapen wachten tot iemand de slachtbank opent.

Alleen wacht ik niet, zoals jullie doen, tot iemand de slachtbank opent. Ik ben misschien een schaap, maar eentje die gezellig in de tuin gaat zitten met bier en kippenpoot in de hand. Het boodschappen doen zie ik ook als een noodzakelijk kwaad, een plek waar je de nihilistische Nederlander in zijn element kan zien.  Hele karren volgeladen met voedsel, tassen vol stof en kleding, terwijl de Nederlander erachter loopt te klagen over hoe slecht ze het hebben. Hoe slecht de regering is voor de maatschappij, maar hoe prachtig het weer is en hoe heerlijk ze zometeen in de tuin gaan zitten. Tijdens het boodschappen doen zie je de ware aard van de mens, de totale zielloosheid die ze uitstralen. Mensen zijn dieren, maar dieren zijn geen mensen. Dieren kunnen er niets aan doen dat ze onverschillig zijn. Dieren zijn alleen bezig met overleven en zorgen dat hun instincten bevredigd worden, maar kunnen ze ook niet. Mensen daarentegen, zij hebben het vermogen om na te denken. Hun acties te overzien en de gevolgen voor de toekomst te berekenen. Alleen doet de mens die niet, die is meer bezig met de instincten te bevredigen en zorgen dat er genoeg te eten is. Plezier is belangrijker dan denken aan de toekomst. Alles draait om één ding en meer ook niet.

Ach, misschien ben ik ook een nihilist. Net als jullie allemaal zijn, maar ik zie wel de mensheid voor wat het waard is. Ik zie de mensheid zoals het werkelijk is, de diersoort die wij zijn. De destructieve wijze waarop we onze eigen leefomgeving vernietigen. Ik haal inderdaad mijn schouders op wanneer er weer een beslissing genomen wordt die de Nederlandse maatschappij of ons milieu nog verder onder druk zet. Mijn schouders schieten omhoog wanneer er weer een oorlog afgekondigd is of wanneer er tientallen mensen omgekomen zijn in een bloederige aanslag. Ik haal inderdaad mijn schouders op, maar dat is niet omdat het mij niet interesseert. Ik doe het omdat de mensheid mij niet interesseert. Mensen zijn er genoeg, teveel. Elke manier, elke wijze om het aantal drastisch te reduceren is (in mijn ogen) een goede zaak, maar ik ga het niet toejuichen. Dat zou degene die het uitvoeren teveel credit geven, iets wat ze niet verdienen. Ik zeg: "Laat de mens zichzelf maar lekker uitmoorden, de leefomgeving en milieu volledig verzieken en hopelijk blijft er uiteindelijk een klein groepje menselijke dieren over die wel weten wat belangrijk is. Die teruggaan naar de boom waar ze ooit uitgekropen zijn.." En tot die tijd haal ik mijn schouders op, zoals het een ware Nederlander betaamd. De boodschappen halen zichzelf namelijk niet!